Nad zalewem w Sokółce stanęła ławka z Antonim Tyzenhauzem

W Sokółce stanęła ławka z Antonim Tyzenhauzem, który w XVIII wieku przyczynił się do rozbudowy miasteczka

Nad zalewem w Sokółce (18.08) została odsłonięta ławeczka Tyzenhauza. Powstała w ramach realizacji projektu „Szlakiem Tyzenhauza”. Mieszkańcy liczą na to, że atrakcja przyciągnie turystów.

– Pomysł na ustawienie ławeczki Tyzenhauza w Sokółce zrodził się na etapie pisania projektu. Inne miasta mają podobne ławeczki, które upamiętniają osoby zasłużone dla danych miejsc. W przypadku Sokółki, taką postacią jest Antoni Tyzenhauz – powiedziała Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska. – Myślę, że ta ławka stanie się punktem dobrego sąsiedztwa dla mieszkańców Grodzieńszczyzny i Sokólszczyzny.

Ławka została usytuowana na trasie unikalnego transgranicznego produktu turystycznego pod nazwą „Szlak Tyzenhauza” – szlaku rowerowego łączącego Sokółkę i Grodno. Łączna długość szlaku wynosi 59 km (PL 26 km, BY 33 km). Ławka Tyzenhauza znajduje się na tarasie widokowym przy zalewie sokólskim. Co ciekawe, miejsce to jest historycznie związane z postacią Antoniego Tyzenhauza. To on w XVIII wieku stworzył na terenie obecnego Osiedla Zielonego folwark Sobaczyńce wraz z pałacowym ogrodem.

 Antoni Tyzenhauz siedzi na ławeczce w historycznym stroju. Trzyma mapę transgranicznego szlaku rowerowego Sokółka-Grodno

– Jest taka historia z Antonim Tyzenhauzem w roli głównej. Chciałabym, żeby stała się ona powszechnie znana. Otóż, Tyzenhauz był dobrym skarbnikiem i dobrze strzegł powierzonych mu pieniędzy. Zatem, każdy, kto chce, żeby pieniądze od niego nie uciekały, powinien przyjść nad sokólski zalew, usiąść z Tyzenhauzem na ławeczce i… potrzeć go za nos. Ten proceder trzeba powtarzać co pół roku – wyjaśniła Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska.

Kim był Antoni Tyzenhauz?

Antoni Tyzenhauz urodził się w 1733 roku. Od 1765 roku pełnił funkcję podskarbiego nadwornego litewskiego i starosty grodzieńskiego. W latach 1765-1780 był zarządcą litewskich ekonomii grodzieńskich i przywódcą stronnictwa królewskiego na Litwie. W dobrach królewskich głównie w Grodnie oraz sąsiednich – pobliskiej Horodnicy i wybudował około 50 manufaktur, które zatrudniały ponad 1,8 tys. pracowników. Duże zasługi położył Tyzenhauz w dziedzinie nauki i oświaty, zakładając w Grodnie w 1773 roku Korpus Kadetów, a 1776 roku – Królewską Szkołę Lekarską i kilka szkół zawodowych.

W okresie jego działalności za jego sprawą powstał plan przestrzennej przebudowy Sokółki z kompleksem parkowo-przemysłowym. Przy rynku wybudował 12 murowanych kamieniczek, z których dwie pozostały do dnia dzisiejszego. W jednej z nich mieści się Muzeum Ziemi Sokólskiej.
Jako podskarbi, Tyzenhauz zabiegał o rozwój handlu zagranicznego oraz budowę dróg lądowych i wodnych. Jego działalność gospodarcza, mająca na celu zwiększenie dochodów króla oraz przywrócenie pańszczyzny, zakończyła się upadkiem większości manufaktur, wzrostem niezadowolenia społecznego, a nawet buntem chłopów.

W 1780 roku Tyzenhauz utracił zarząd ekonomii, po czym wytoczono mu dwa procesy: jako podskarbiemu i jako zarządcy ekonomii. Nie zdołał również zrealizować swojego planu politycznego, który budził sprzeciw magnatów litewskich: stworzenie silnego stronnictwa królewskiego, opartego na przedstawicielach średniej i drobnej szlachty, uniezależnienie się od koterii magnackich i ambasady rosyjskiej. Zmarł w Warszawie w 1785 roku.