Trwają wybory sołtysów

W całym województwie podlaskim trwają wybory sołtysów. W niektórych wsiach nowi sołtysi już są, w innych dopiero zwoływane są zebrania wiejskie. Sołtysa można wybrać wyłącznie przeprowadzając wybory. Nie można obsadzić tego mandatu bez głosowania, nawet w przypadku zgłoszenia się tylko jednego kandydata.

Sołtysem może zostać każda osoba, której przysługuje prawo wybieralności, czyli:

• jest obywatelem polskim albo posiada obywatelstwo Unii Europejskiej;

• najpóźniej w dniu głosowania ukończy 18 lat;

• stale zamieszkuje na obszarze danego sołectwa.

W statutach sołectw zazwyczaj można znaleźć również inne warunki, które kandydat musi spełnić, aby ubiegać się o urząd, np. wymóg niekaralności.

Sołectwo jest jednostką pomocniczą gminy. Jego organizację i zakres działania po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami wskazuje w statucie rada gminy (art. 35 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; dalej: u.s.g.).

Statut sołectwa określa w szczególności:

– nazwę i obszar sołectwa;

– zasady i tryb wyborów organów sołectwa;

– organizację i zadania organów sołectwa;

– zakres zadań przekazywanych sołectwu przez gminę oraz sposób ich realizacji;

– zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów sołectwa;

Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, zaś wykonawczym –sołtys. Działalność sołtysa wspomagana jest przez radę sołecką (art. 36 ust. 1 u.s.g.).

Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania (art. 36 ust. 2 u.s.g.).

Zatem zarówno sołtys jak i członkowie rady sołeckiej mogą być wybrani wyłącznie po przeprowadzeniu wyborów.

Wieś jest to jednostka osadnicza, która nie posiada statusu miasta ani praw miejskich.

Obecnie w województwie podlaskim jest 3 277 wsi z czego 2 449 przynależy do gmin wiejskich, a 828 przynależy do gmin miejsko-wiejskich.

Najwięcej miejscowości wiejskich położonych jest w gminie Zambrów (70), a najmniej w gminie Białowieża (4) – z oczywistych względów pod uwagę brane są jedynie gminy wiejskie i miejsko-wiejskie.

Największa wieś w województwie podlaskim pod względem liczby mieszkańców to Grabówka (powiat białostocki, gmina Supraśl), w której mieszka 3 102 osób. Najpolularniejsze nazwy wsi w województwie (wraz z ilością miejscowości tak nazwanych) to: Zalesie (9), Ogrodniki (8), Olszanka (8), Wólka (7) oraz Janowo (5).

Wybory sołtysa należy przeprowadzić najpóźniej na 60 dni przed wygaśnięciem czteroletniej kadencji.