Pięć lat projektu PGE „Tablice Pamięci”

PGE Polska Grupa Energetyczna we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej od 2018 roku prowadzi projekt „Tablice Pamięci”, nad którym patronat objął prof. dr hab. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego oraz Ministerstwo Obrony Narodowej

W ciągu pięciu lat PGE przeprowadziła kwerendę historyczną wszystkich 165 tablic Tchorka na terenie Warszawy, zamontowała przy nich ponad 130 tabliczek informacyjnych, wyczyściła i zakonserwowała ponad 100 tablic oraz sporządziła i umieściła w aplikacji Tablice Pamięci oraz na stronie tablicepamieci.pl pierwszą w Polsce elektroniczną bazę ponad 3100 nazwisk ofiar upamiętnionych Tablicami Tchorka w Warszawie.

Projekt „Tablice Pamięci” został zainicjowany w związku z 80. rocznicą wybuchu II Wojny Światowej, a jego uroczysta inauguracja odbyła się w październiku 2018 roku. Ma on na celu popularyzację informacji o losach mieszkańców Warszawy w czasie okupacji niemieckiej oraz rewitalizację Tablic Tchorka, czyli miejsc pamięci czasów wojny poprzez umieszczenie przy nich nowych tablic w języku polskim i angielskim wraz z kodem QR, odsyłającym do materiałów edukacyjnych. Projekt realizowany jest przez Fundację PGE we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, pod patronatem wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotra Glińskiego oraz Ministerstwa Obrony Narodowej.

We wtorek, 3 października br. odbyło się wydarzenie podsumowujące projekt.

„Niezmiernie się cieszę, że ta podjęta w 2018 roku inicjatywa przyniosła tak piękne efekty w postaci nie tylko odrestaurowania tablic zainstalowanych w miejscach uświęconych krwią Polaków poległych za wolność ojczyzny, ale również stworzenia strony internetowej oraz innych działań o charakterze edukacyjnym. Jest rzeczą szczególnie ważną, by w dzisiejszych czasach, które cechuje swego rodzaju ucieczka od historii, a także wynikające z niej wykorzenienie z przeszłości, pamięć o istocie naszych dziejów trwała” – napisał Jarosław Kaczyński, wiceprezes rady ministrów, w liście odczytanym w trakcie uroczystości przez historyka red. Tadeusza Płużańskiego.

„Projekt >>Tablice Pamięci<< zaczynaliśmy w 2018 roku, w tej chwili go kończymy. Tam, gdzie było to potrzebne, powstały nowe opisy miejsc kaźni, m.in. w języku angielskim. To jest nasz obowiązek. Dzięki tej akcji i wielu innym naszym przedsięwzięciom możemy informować świat o prawdzie historycznej tak, by każdy przechodzień mógł być świadomy tego, w jakim miejscu się znajduje. Warszawa jest miastem świętym poprzez krew ofiar, które były tutaj mordowane – zarówno polskich, jak i żydowskich. Pamiętamy o tym, bo od tego zależy przyszły los Polski” – powiedział prof. dr hab. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego.

„Warszawa była wśród 100 miast zbombardowanych już 1 września 1939 roku. Przez całe 6 lat Warszawa krwawiła. Dzisiaj wszyscy jesteśmy zobowiązani, aby w czasach postępującego relatywizmu historycznego, agresywnej amnezji historycznej, mówić o prawdzie, o polskiej historii. PGE, jej pracownicy, nie zapominają o tej historii, ale mówią o tym też tablice. Tablice, które nie są tylko topograficznym punktem na mapie Warszawy. Nie są tylko hołdem dla ofiar i pogardą dla sprawców, ale są też wyrazem społecznej narodowej myśli Polaków o rzeczach dla nas ważnych, a wśród tych rzeczy jest na pewno pamięć. Pamięć, która ma moc przekraczania granicy życia i śmierci. Człowiek może umrzeć, a pamięć będzie trwała” – powiedział dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

W ramach projektu „Tablice Pamięci”, PGE ze wsparciem Instytutu Pamięci Narodowej i historyków przeprowadziła kwerendę historyczną wszystkich tablic Karola Tchorka znajdujących się w przestrzeni miejskiej Warszawy, a przy ponad 130 z nich umieściła nowe tablice informacyjne. Dodatkowo, stworzono dedykowaną stronę internetową i aplikację umożliwiającą poznanie historii każdego z odwiedzanych miejsc, upamiętniających II Wojnę Światową. W 2022 roku Fundacja PGE rozpoczęła także prace polegające na czyszczeniu i konserwacji ponad 100 tablic Karola Tchorka.

„Historia Warszawy to historia niezłomnych ludzi i niezłomnego miasta – miasta, które, jak żadne inne na świecie zapłaciło tak wiele za umiłowanie wolności. Najbardziej wymownym symbolem tego poświęcenia są tablice Tchorka, które mijamy codziennie w Warszawie. Projekt „Tablice Pamięci” przypomniał wszystkim, że obok nas w przestrzeni miejskiej istnieją takie miejsca. Mają swoja tragiczną historię i warto o nie dbać, bo to nasza wspólna historia. Czuję ogromną satysfakcję, że dzięki temu projektowi wielu ludzi idąc warszawską ulicą zauważy mijaną tablicę Tchorka, przystanie na chwilę, zapozna się z treścią i pomyśli o bohaterach poległych za wolną Polskę. Pamiętajmy o naszej historii i o miejscach uświęconych krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.

Projekt „Tablice Pamięci” prócz wyeksponowania i oddania należnej czci miejscom pamięci tablicom i pomnikom, opisującym heroiczne i dramatyczne wydarzenia z czasów II Wojny Światowej ma również na celu zwiększać rozpoznawalność miejsc pamięci i dotrzeć z informacją na temat faktów historycznych do zagranicznych turystów. Właśnie dlatego, Fundacja PGE w 2019 roku zorganizowała koncert „Miasto Pamięci” oraz wystawę „Ofiary cywilne Warszawy w czasie niemieckiej okupacji w latach 1939-1945”, która była prezentowana w hali dworca Warszawa Centralna, w Muzeum Wojska Polskiego oraz przed budynkiem PGE.

Fundacja PGE we współpracy z Fundacją Towarzystwa Projektów Edukacyjnych przygotowała również program edukacyjny dla szkół „Miasto Pamięci” oraz wystawę i koncert „Warszawa Miasto Bohaterów”. Dodatkowo, wraz z wydawnictwem Biały Kruk, wydano dwujęzyczny album zatytułowany „Pamięć Warszawy”. Przeprowadzono również rewitalizację Skweru Męczenników Warszawskiej Woli, zlokalizowanego przy ulicy Karolkowej 49 w Warszawie.

Więcej informacji o projekcie „Tablice pamięci” znajduje się na stronie internetowej: https://www.tablicepamieci.pl
Link do filmu podsumowującego projekt „Tablice Pamięci”, YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=PZ2S2mMEL6E&feature=youtu.be