MSWiA wznowiło prace nad utworzeniem gminy Grabówka. Ma być ona wydzielona z podbiałostockiej gminy Supraśl i powstać z początkiem 2025 r. Przeciwnicy tego rozwiązania chcą referendum jako formy wyrażenia opinii przez mieszkańców
Gmina Grabówka miała powstać z początkiem 2016 r., ale ówczesny rząd premier Beaty Szydło uchylił decyzję poprzedników.
Rozporządzenie tego rządu, wydane na kilka dni przed końcem 2015 r., zaskarżyła wówczas do Trybunału Konstytucyjnego grupa posłów Platformy Obywatelskiej. W 2017 r. TK wskazał, że w procedurze przygotowania tego rozporządzenia nie przeprowadzono konsultacji i uznał je za niezgodne z konstytucją i z ustawą o samorządzie gminnym. Gmina Grabówka jednak nie powstała. Teraz rząd zapowiada, że tak się stanie.
O rozpoczęciu procedury powołania gminy Grabówka poinformował w miniony wtorek na konferencji prasowej w Białymstoku szef MSWiA Marcin Kierwiński. Powiedział, że to powrót do procedury sprzed kilku lat i zaznaczył, że jest to działanie zgodne z prawem, które – jak podkreślił – było łamane przez poprzednią władzę.
W czwartek wojewoda podlaski Jacek Brzozowski zorganizował konferencję prasową wspólnie z inicjatorami powstania gminy Grabówka. Przedstawił obecny stan prawny i podejmowane działania.
„Chciałem pokazać stan faktyczny na chłodno i bez emocji (…). Jestem daleki od czysto politycznego dyskursu. Mamy stan faktyczny, mamy określone ramy prawne, określone przepisy i czas, który biegnie” – mówił wojewoda.
Przedstawiciel grupy inicjatywnej dążącej do powołania gminy Grabówka Radosław Sakowski mówił, że reprezentowani przez nią mieszkańcy od 20 lat starają się o utworzenie nowej gminy.
„Wielokrotnie zwracaliśmy się do rządu (poprzednich rządów PiS – PAP) o wykonanie wyroku TK, ale nikt nie podjął działań” – mówił.
Przypomniał, że interwencje podejmował też rzecznik praw obywatelskich i komisje senackie.
Poinformował, że po zmianie władzy i po spotkaniach w resorcie spraw wewnętrznych i administracji inicjatorzy powstania gminy Grabówka dostali z MSWiA informację, że minister zaczął działania zmierzające do utworzenie tej gminy w granicach zaplanowanych w 2015 r.
„Mamy nadzieję, że to szczęście do nas zawita 1 stycznia 2025 r.” – mówił Sakowski.
Radca prawny z wydziału nadzoru i kontroli Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego (PUW) w Białymstoku Jadwiga Pogorzelska zwracała uwagę, że to Rada Ministrów w drodze rozporządzenia tworzy, znosi i ustala granice gmin. Mówiła, że minister spraw wewnętrznych i administracji wystąpił do Rady Gminy Supraśl o opinię w sprawie utworzenia nowej gminy, co oznacza rozpoczęcie formalnej procedury. Gmina na wydanie opinii ma czas do 12 czerwca. Przedtem musi przeprowadzić konsultacje.
W gminie Supraśl są przeciwnicy podziału. Żądają referendum w tej sprawie. Pod tym pomysłem podpisało się ponad 2,1 tys. osób. Rada Gminy Supraśl kończącej się kadencji powołała komisję mającą zweryfikować te podpisy.
Prawnicy PUW stoją jednak na stanowisku, że referendum jest bezprzedmiotowe i niepotrzebne do wydania opinii przez radę miejską. Uważają też, że biorąc pod uwagę tryb przeprowadzenia referendum i konieczne kroki prawne, by je przeprowadzić, samorząd Supraśla nie zdąży do 12 czerwca tego referendum przeprowadzić, tym bardziej że kończy się kadencja obecnych władz. Zwracają też uwagę, że jeśli do 12 czerwca radni Supraśla nie wydadzą opinii, to mimo jej braku otworzy to drogę Radzie Ministrów do wydania rozporządzenia.
Inicjatorzy referendum uważają, że proponowane konsultacje społeczne (potrzebne do wydania opinii przez samorząd), w których uczestniczy niewiele osób, to nie to samo co referendum. Podkreślają, że chcą się wypowiedzieć w sprawie ważnej dla gminy.
Referendum w gminie Supraśl w tej sprawie odbyło się już w 2015 r. Było formalnie ważne, a przeciwko podziałowi opowiedziało się 55 proc. głosujących, ale w miejscowościach, które miałyby wejść w skład nowej gminy, zdecydowana większość głosujących opowiedziała się za podziałem.(PAP)
Red. M.L.
Fot. Facebook Grabówka
PAP Regiony