Wielkanoc w cieniu koronawirusa. Kościół zapowiada duże zmiany

W tym trudnym czasie, jaki przeżywamy z powodu pandemii Covid-19, pojawia się coraz więcej pytań odnośnie zbliżającej się Wielkanocy. W związku z tym Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała wskazania dotyczące celebrowaniu świąt w czasie epidemii.

Wielkanoc nie może być przeniesiona

Wielkanoc stanowi centrum roku liturgicznego. Nie jest świętem jak każde inne. Obchodzona jest przez trzy dni, z Triduum Paschalnym, poprzedzona Wielkim Postem i ukoronowana Zesłaniem Ducha Świętego. W związku z tym jej obchody nie mogą być przeniesione na inny termin.

„Kościół Powszechny znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji. Pierwszy raz od wielu wieków Ojciec Święty będzie sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia bez szerszego udziału wiernych, z wyjątkiem asysty liturgicznej. Z głęboką wiarą w Bożą obecność oraz w poczuciu wielkiej odpowiedzialności za zdrowie i życie wiernych Kościoła w Polsce, Prezydium Konferencji Episkopatu Polski proponuje Biskupom Diecezjalnym wskazania odnośnie do sprawowania czynności liturgicznych w najbliższych tygodniach” – czytamy w dokumencie.

Dekret Kongregacji stanowi, że Wielkanoc nie może być przeniesiona na inny termin. Może być natomiast przełożona Msza Święta Krzyżma, która jest sprawowana w Wielki Czwartek, na termin późniejsze.

Co ze święceniem pokarmów w Wielką Sobotę?

Biskupi nie zalecają organizowania tradycyjnego święcenia pokarmów. Zamiast tego proponuje się obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym zgodnie z Księgą „Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, t. 2, Katowice 2001, numery 1347-1350”.

Wielki Tydzień

Odnośnie Wielkiego Tygodnia, Kongregacja zaleca:

„aby w kościołach katedralnych i parafialnych, nawet bez fizycznego udziału wiernych, Biskup i proboszczowie mogli celebrować misteria liturgiczne Triduum Paschalnego, zawiadamiając wiernych o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się w modlitwę w swoich domach. W tym przypadku pomocne są relacje na żywo za pomocą komunikacji teleinformatycznej”.

Triduum Paschalne

Świątynie nie zostaną zamknięte. Biskupi podkreślili jednak, że nocna adoracja Najświętszego Sakramentu w Wieki Piątek może być okazją dla wiernych do przeżywania, ale w odpowiednio małej grupie. Z kolei w Wielką Sobotę zachęcili do korzystania z możliwości adoracji Najświętszego Sakramentu w Grobie Pańskim.

W Wielki Czwartek księża w parafii mogą koncelebrować Mszę św. Wieczerzy Pańskiej, ale wyjątkowo bez ludzi.

„Gest umycia nóg, już i tak fakultatywny, powinien być pominięty. Na zakończenie Mszy św. Wieczerzy Pańskiej powinno się pominąć procesję, a Najświętszy Sakrament powinien być przechowywany w tabernakulum”.

W Wielki Piątek biskup lub proboszcz mogą celebrować Mękę Pańską.

„W modlitwie powszechnej Biskup diecezjalny powinien zadbać o ustanowienie szczególnej intencji za chorych, zmarłych, znajdujących się w sytuacji zagubienia”.

W czasie Wigilii Paschalnej,

„przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska, a tylko zapalić świecę i, pomijając procesję, przejść do Orędzia Wielkanocnego (Exsultet). Potem następuje Liturgia Słowa. W czasie Liturgii chrzcielnej należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne. Potem następuje Liturgia Eucharystyczna”. 

Dekret przewiduje również, że wyrazy pobożności ludowej i procesje, które ubogacają dni Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalne, mogą, decyzją biskupa diecezjalnego, zostać przeniesione na inne dogodne dni, np. 14 i 15 września.