Próba tężyczkowa to badanie diagnostyczne, którego celem jest potwierdzenie lub wykluczenie tężyczki. Jako jedyne daje pewność co do obecności choroby, która w ostrym przebiegu może stanowić zagrożenie dla życia ludzkiego. Z tego powodu wpisuje się w listę najważniejszych badań diagnostycznych.
Co to jest próba tężyczkowa?
Próba tężyczkowa lub inaczej próba ischemiczna należy do badań typu EMG, wykonywach w pracowni elektromiograficznej. Celem badania jest rozpoznanie lub wykluczenie tężyczki – choroby układu mięśniowo-nerwowego. Badanie wykorzystuje w tym celu potencjały elektryczne, które znajdują się w mięśniach i nerwach, badając ich reakcję na stymulację elektrodą igłową.
Kiedy wykonuje się próbę tężyczkową?
Próbę tężyczkową wykonuje się przy podejrzeniu tężyczki. Jest to choroba układu mięśniowo-nerwowego, która występuje w dwóch postaciach: jawnej i utajonej. W pierwszej z nich wyróżnia się charakterystycznymi napadami i jest stosunkowo łatwa do rozpoznania. Objawy rozpoczynają się od mrowienia w okolicach ust i w okolicach, stopniowo obejmując mięśnie kończyn i twarzy. Następnie przechodzą w niemożliwe do opanowania skurcze, które mogą dotyczyć także krtani i utrudniać oddychanie. Objawom fizycznym często towarzyszą stany lękowe i napady paniki. Specyficzna kombinacja objawów pozwala na stosunkowo łatwe postawienie diagnozy. Próba tężyczkowa jedynie ją potwierdza oraz wyklucza jedną z postaci padaczki.
Większe problemy diagnostyczne sprawia tężyczka utajona, nazywana także spazmofilią. Niejednolita gama, zróżnicowanych objawów uniemożliwia jednoznaczne postawienie diagnozy. Wśród nich znajdują się m.in.: uczucie zmęczenia, zaburzenia krążenia, drżenie rąk lub problemy z utrzymaniem koncentracji i uwagi. Wszystkie te objawy mogą wskazywać na wiele innych dolegliwości. Występują także w różnych kombinacjach, przez co ciężko postawić trafną diagnozę. Jedynym badaniem, które pozwala z całą pewnością wykluczyć lub potwierdzić tężyczkę jest próba ischemiczna.
Jak wykonuje się próbę tężyczkową?
Próbę tężyczkową wykonuje się w pracowni elektromiograficznej. Pacjent w pozycji leżącej kładzie się na łóżku i jest proszony o odsłonięcie ramiona i ręki. W celu wywołania zakwaszenia mięśni i zatrzymania napływu krwi lekarz zaciska na ramieniu pacjenta opaskę uciskową. Na nadgarstku tej samej ręki umieszcza opaskę uziemiającą. Między kciukiem i palcem wskazującym montuje elektrodę igłową. Zastosowanie tych trzech elementów umożliwia rejestr potencjałów elektromagnetycznych charakterystycznych dla tężyczki.
W kolejnym kroku lekarz pompuje mankiet do mierzenia ciśnienia. Trwa to około 10 minut. W ostatnich 2 minutach pacjent proszony jest o wykonywanie głębokich wdechów i wydechów, które wywołują zasadowicę mięśni, umożliwiającą wykonanie pomiaru. Po kolejnych 5 minutach obserwacji elektroda igłowa zostaje usunięta. Lekarz odczytuje i interpretuje wyładowania potencjałów i na tej podstawie stawia diagnozę.
Konieczność wbicia w skórę elektrody igłowej sprawia, że wielu pacjentów obawia się, że badanie będzie bolesne. Umieszczana między palcami dłoni igła jest znacznie cieńsza od tej, którą wykorzystuje się do pobierania krwi. Badanie jest niemal całkowicie bezbolesne i nie powinno wywoływać u pacjentów uczucia dyskomfortu.
Dlaczego próba tężyczkowa jest ważna?
Próba tężyczkowa jako jedyne znane badanie diagnostyczne pozwala w stu procentach potwierdzić lub wykluczyć obecność tężyczki. Próba wykonywana jest, aby potwierdzić diagnozę w przypadku tężyczki w postaci jawnej oraz jako badanie interpolacyjne przy objawach, które mogą wskazywać na tężyczkę utajoną. Warto w tym momencie przypomnieć, że tężyczka objawia się niekontrolowanymi skurczami mięśni, które w skrajnych przypadkach mogą objąć także mięśnie układu oddechowego i doprowadzić do uduszenia się pacjenta. Niezbędne jest więc właściwe rozpoznanie i skuteczne leczenie choroby. Taką możliwość daje właśnie próba tężyczkowa.
Red. OKO
Artykuł sponsorowany
