Spotykają się, wymieniają przepisami i doświadczeniami, wspierają. Organizują wycieczki, festyny, dokumentują lokalną historię. Nie tylko gotują, ale też, a może przede wszystkim, stają się animatorami lokalnego życia kulturalnego. Takie są współczesne Koła Gospodyń Wiejskich. I chociaż przez chwilę niemalże odeszły w zapomnienie, dziś przeżywają swój renesans.
Hajnówka, Sokółka, Białystok, Zambrów, Łomża, Suwałki i inne podlaskie miasta powiatowe. To tam od kilku tygodni odbywały się spotkania skierowane do członków Kół Gospodyń Wiejskich z naszego województwa. Poruszano na nich kwestie dotyczące funkcjonowania i rozwijania ich działalności. Wszystko po to, by wspierać i inspirować.
„Dzięki zmianom legislacyjnym Koła Gospodyń Wiejskich dostały możliwość wyjścia do całego świata. Teraz potrzebują wsparcia merytorycznego. Dlatego Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego zorganizował cykl szkoleń – wspierania, inicjowania, mówienia, że sanepid nie jest to diabeł rogaty, a urząd skarbowy jest przyjazny mieszkańcom – chociaż brzmi to niewiarygodnie, to staramy się pokazać tę ludzką twarz urzędu skarbowego. Dzięki temu koła nabierają odwagi do realizacji swoich założeń, marzeń, do pokazywania światu tego, co mają najlepszego. Ta eksplozja KGW nie pozostała sama, my będziemy je wspierać” – podkreślał Stanisław Derehajło, wicemarszałek województwa podlaskiego.
Zakres podejmowanych przez KGW działań jest bardzo szeroki
Na swoją działalność mogą otrzymać pomoc finansową – niestety, nie zawsze wiedzą, co z otrzymanymi środkami zrobić. Podczas spotkań specjaliści z powiatowych oddziałów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mówili m.in. o możliwościach, jakie daje rejestracja kół oraz o zasadach pozyskiwania funduszy na swoją działalność statutową.
„Najwięcej niewiadomych pojawiało się na przełomie lat 2018/2019, kiedy panie, w momencie wejścia w życie ustawy o kołach gospodyń wiejskich, zobligowały się do wzięcia dotacji i jej wydatkowania. Najwięcej pytań było o to, czy musi być wydatkowana pełna kwota, czy musi być wydatkowana powyżej lub poniżej. Kolejne – czy można te pieniądze przeznaczyć na różnego rodzaju wyjścia kulturalno-oświatowe” – wyliczała Agnieszka Gocłowska, pełnomocnik ds. Kół Gospodyń Wiejskich z ARiMR w Zambrowie.
Wysokość dotacji dla KGW w roku 2018 wynosiła od 3 do 5 tys. zł – w zależności od ilości członków.
„To są dotacje, które są ustalane na szczeblu ministerstwa. To nie są dotacje roczne. W 2018 roku miały być dotacjami jednorazowym. W związku z tym, że pewna pula pieniędzy pozostała niewykorzystana, te pieniądze przesunięto na 2019 rok. Na tę chwilę nie mamy informacji, czy w 2020 roku te pieniądze będą również dostępne i czy koła będą mogły składać wnioski o dotację do ARiMR” – poinformowała specjalistka z ARiMR w Zambrowie.
Agnieszka Gocłowska podkreśliła również, że panie coraz lepiej radzą sobie z wydatkowaniem pieniędzy. Otrzymane środki przeznaczają potrzeby związane z działalnością koła – m.in. doposażają sobie świetlice, ale też organizują wyjazdy kulturalne.
Sanepid to nie diabeł rogaty
Ważną częścią spotkań była rozmowa z przedstawicielem sanepidu – m.in. o tym, jakie warunki trzeba spełnić, by wytwarzane przez gospodynie produkty mogły zostać właściwie wprowadzone do obrotu. To kwestie szczególnie istotne dla kół, ale także dla nas, konsumentów, żeby panie, które sprzedają swoje wyroby znały i stosowały zalecenia higieniczno-sanitarne. Muszą zarówno podczas produkcji, jak i sprzedaży żywność odpowiednio zabezpieczać i dbać o odpowiednią temperaturę przechowywania produktów i czystość. Nie powinny też zapominać m.in. o fartuchach i rękawiczkach podczas sprzedaży smakołyków na jarmarkach, targach czy festynach.
„Chyba największym problemem jest brak odpowiednich urządzeń, głównie chłodniczych do przechowywania i przetrzymywania żywności nietrwałej mikrobiologiczne – np. ciast z kremem. Jest to bardzo niebezpieczne, bo stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego, kiedy jest przechowywane bez urządzeń chłodniczych na straganach w temperaturze często przekraczającej trzydzieści stopni” – zauważyła Renata Zadoń, kierownik Sekcji Żywności i Żywienia z PSSE w Zambrowie. „Świadomość coraz bardziej wzrasta. Panie są estetycznie ubrane, stosują jednorazowe rękawiczki, przeważnie wszystkie produkty są zamknięte, pod kloszami. Niekiedy mają trudności z zakupem urządzeń chłodniczych. Staramy się wtedy tłumaczyć, by zrezygnowały z produktów nietrwałych mikrobiologicznych – żeby cista były bez dodatku kremów” – dodała.
Żeby wieś odżyła na nowo
W Zambrowie, na jednym z ostatnich spotkań w ramach regionalnego cyklu spotkań z KGW, stawiło się ponad 30 pań i jeden pan – bo mężczyźni również zasilają szeregi Kół Gospodyń Wiejskich.
„Jestem bardzo serdecznie tam przyjmowany i czuję się bardzo dobrze w gronie naszych gospodyń. Są bardzo gospodarne, bardzo aktywne, angażują się w działania na rzecz społeczności lokalnej” – chwalił pan Ryszard, członek KGW „Kołakowianki” z Kołak Kościelnych.
„Na ostatnim zebraniu podjęliśmy decyzję, że będziemy współpracować ze szkołą, żeby uczyć młodzież, jak przygotowywać m.in. , np. tradycyjne potrawy świąteczne. I właśnie już w grudniu będziemy mieć z tymi dziećmi spotkania” – uzupełniła pani Jadwiga Żabińska z „Kołakowanek”.
„Przez cały czas uczestniczymy w różnych konkursach organizowanych w naszym regionie. Działamy na terenie swoje wsi. Organizujemy ogniska, spotkania. Nasze panie uczęszczają na zajęcia fitness. Będziemy organizowali spotkanie wigilijne, zabawę sylwestrową. Chcemy, żeby nasza wieś odżyła, bo przez ostatnie kilkadziesiąt lat wszystko zanikło. Zamknęliśmy się we własnych domach, na własnych podwórkach. Nie było żadnej integracji. Teraz, przez to, że jest to koło, pani się spotykają i chcemy się rozwijać” – opowiadała pani Agnieszka z KGW „Wisienki” z Wiśniewa.
„To jest nieuniknione. Koła Gospodyń Wiejskich są skazane na nieustające pasmo spektakularnych sukcesów” – spuentował wicemarszałek Derehajło.
Red. Marta Śliwińska
Fot. Marta Śliwińska/Podlaskie24.pl
