W Wielki Czwartek przed południem we wszystkich kościołach odprawiane jest tak tzw. Masza Krzyżma. To pamiątka ustanowienia Najświętszego Sakramentu – przemiany chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. Tego dnia biskupi święcą oleje niezbędne podczas udzielania chrztu, bierzmowania i sakramentu chorych.
Wieczorem odprawia się uroczystą Mszę Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne. Sprawowana jest na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy, podczas której Chrystus ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje ciało i krew. Podczas tego wydarzenia Jezus ustanowił dwa sakramenty – Kapłaństwo i Eucharystię. Liturgii wielkoczwartkowej towarzyszy obrzęd obmycia nóg. Ma to przypominać wydarzenia, które miały miejsce w wieczerniku, kiedy to Chrystus umył nogi Apostołom.
Msza Wieczerzy Pańskiej pozostaje „niezakończona” – nie ma podczas niej błogosławieństwa wiernych i rozesłania. Po Eucharystii kapłan wynosi Najświętszy Sakrament do specjalnej kaplicy zwanej „Ciemnicą”, w której następnie trwa adoracja. Jest to w symboliczny sposób przypomnienia modlitwy Chrystusa w Ogrójcu.
Od tego momentu aż do godzin wieczornych w Wielką sobotę, milkną dzwony i organy. Usyszeć można natomiast drewniane kołatki. Do Wigilii Paschalnej ołtarze pozostają bez obrusa, świec i innych dodatków.
Pierwszy dzień Triduum Paschalnego trwa do liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek wieczorem. Wtedy to rozpoczyna się drugi dzień Triduum. On z kolei kończy się w sobotni wieczór w momencie rozpoczęcia uroczystej liturgii Wigilii Paschalnej. Ta rozpoczyna trzeci dzień Triduum – Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego.
W tradycji Kościoła rzymskokatolickiego Triduum obejmuje trzy etapy misterium odkupienia. Etap pierwszy – pożegnalna uczta, czyli Ostatnia Wieczerza, oraz zapowiedź ofiary. Drugi etap to wydarzenia Wielkiego Piątku zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu. Trzeci to spoczynek w grobie i zmartwychwstanie.
Red. Marta Śliwińska
Fot. Katedra Białostocka